عَنْ
مَالِكِ بْنِ
اْلحُوَيْرِثِ
اَنَّ النَّبِيَّ
قَالَ: اِذَا
حَضَرَتِ
الصَّلاَةُ
فَلْيُؤَذّنْ
لَكُمْ
اَحَدُكُمْ
وَ لْيَؤُمَّكُمْ
اَكْبَرُكُمْ. احمد و
البخارى و
مسلم، نيل
الاوطار 2: 37
Dari
Malik bin Al-Huwairits, sesungguhnya Nabi SAW bersabda, "Apabila waktu
shalat telah tiba, maka hendaklah salah seorang diantara kamu adzan untuk
(shalat)mu, dan hendaklah yang tertua diantara kamu bertindak sebagai imam bagi
kamu".
[HR. Ahmad, Bukhari dan Muslim, dalam Nailul Authar juz 2, hal. 37]
عَنْ
اَبِى
هُرَيْرَةَ
قَالَ: قَالَ
رَسُوْلُ
اللهِ ص:
َاْلاِمَامُ
ضَامِنٌ وَ
اْلمُؤَذّنُ
مُؤْتَمَنٌ.
اَللّهُمَّ
اَرْشِدِ اْلاَئِمَّةَ
وَ اغْفِرْ
لِلْمُؤَذّنِيْنَ. احمد
و ابوا داود و
الترمذى، نيل
الاوطار 2: 38
Dari
Abu Hurairah, ia berkata : Rasulullah SAW bersabda, "Imam itu adalah
penanggungjawab dan muadzdzin itu adalah orang yang diserahi amanat. Ya Allah,
pimpinlah para imam itu dan ampunilah para muadzdzin". [HR. Ahmad, Abu Dawud, dan
Tirmidzi, dalam Nailul Authar juz 2, hal. 37]
عَنْ
مُعَاوِيَةَ
اَنَّ
النَّبِيَّ ص
قَالَ: اِنَّ
اْلمُؤَذّنِيْنَ
اَطْوَلُ
النَّاسِ
اَعْنَاقًا
يَوْمَ
اْلقِيَامَةِ. احمد و
مسلم و ابن
ماجه، نيل
الاوطار 2: 37
Dari
Mu'awiyah, bahwasanya Nabi SAW bersabda, "Sesungguhnya para muadzdzin itu
adalah orang-orang yang paling panjang lehernya kelak di hari qiyamat". [HR. Ahmad, Muslim dan Ibnu Majah,
dalam Nailul Authar juz, 2, hal. 37]
عَنْ
عُقْبَةَ
بْنِ عَامِرٍ
قَالَ:
سَمِعْتُ
رَسُوْلَ
اللهِ ص
يَقُوْلُ:
يَعْجَبُ
رَبُّكَ
عَزَّ وَ جَلَّ
مِنْ رَاعِى
غَنَمٍ فِى
شَظِيَّةٍ
بِجَبَلٍ
يُؤَذّنُ
لِلصَّلاَةِ
وَ يُصَلّى.
فَيَقُوْلُ
اللهُ عَزَّ
وَ جَلَّ:
اُنْظُرُوْا
اِلَى
عَبْدِى هذَا
يُؤَذّنُ وَ
يُقِيْمُ لِلصَّلاَةِ
يَخَافُ
مِنّى،
فَقَدْ
غَفَرْتُ لِعَبْدِى
وَ
اَدْخَلْتُهُ
اْلجَنَّةَ. احمد و
ابو داود و
النسائى، نيل
الاوطار 2: 39
Dari 'Uqbah bin 'Amir, ia berkata :
Saya pernah mendengar Rasulullah SAW bersabda, "Tuhanmu 'Azza wa Jalla
sungguh sangat senang terhadap seorang penggembala kambing yang berada di puncak
gunung yang adzan untuk shalatnya, kemudian ia shalat". Maka Allah 'Azza
wa Jalla berfirman (kepada malaikat), "Lihatlah hamba-Ku ini, ia adzan dan
iqamat untuk shalatnya karena takut kepada-Ku. Oleh karena itu Ku-ampuni
hamba-Ku ini dan Ku-masukkan dia ke dalam surga". [HR. Ahmad, Abu Dawud dan Nasai,
dalam Nailil Authar juz 2, hal. 39]
عَنْ
اَبِى
هُرَيْرَةَ
اَنَّ
رَسُوْلَ اللهِ
ص قَالَ:
اِذَا
نُوْدِيَ
لِلصَّلاَةِ
اَدْبَرَ
الشَّيْطَانُ
وَ لَهُ
ضُرَاطٌ
حَتَّى لاَ
يَسْمَعَ
التَّأْذَِيْنَ.
فَاِذَا قَضَى
النّدَاءَ
اَقْبَلَ
حَتَّى اِذَا
ثُوّبَ لِلصَّلاَةِ
اَدْبَرَ
حَتَّى اِذَا
قَضَى التَّثْوِيْبَ
اَقْبَلَ
حَتَّى
يَخْطُرَ بَيْنَ
اْلمَرْأِ وَ
نَفْسِهِ
يَقُوْلُ: اُذْكُرْ
كَذَا
اُذْكُرْ
كَذَا لِمَا
لَمْ يَكُنْ
يَذْكُرُ
حَتَّى
يَظَلَّ
الرَّجُلُ لاَ
يَدْرِى كَمْ
صَلَّى.
البخارى 1: 151
Dari
Abu Hurairah, bahwasanya Rasulullah SAW bersabda, "Apabila dikumandangkan
adzan, syaithan lari hingga terkentut-kentut sampai tidak mendengar suara
adzan. Kemudian jika adzan telah selesai, ia datang lagi, kemudian jika iqamat diserukan
maka ia lari lagi. Apabila iqamah telah selesai ia datang lagi hingga dekat
sekali dengan manusia. Syaithan berkata, "Ingatlah ini dan ingatlah
itu". (Yaitu apa yang tadinya tidak diingat oleh orang yang shalat),
sehingga orang yang shalat itu tidak tahu berapa rekaat ia telah shalat. [HR. Bukhari juz 1, hal. 151]
عَنْ
عَبْدِ اللهِ
بْنِ عَبْدِ
الرَّحْمنِ بْنِ
اَبِى
صَعْصَعَةَ
اَنَّ اَبَا
سَعِيْدِ
اْلخُدْرِيّ
قَالَ لَهُ:
اِنّى
اَرَاكَ تُحِبُّ
اْلغَنَمَ وَ
اْلبَادِيَةَ،
فَاِذَا
كُنْتَ فِى
غَنَمكَ اَوْ
بَادِيَتِكَ
فَارْفَعْ
صَوْتَكَ
بِالنّدَاءِ،
فَاِنَّهُ
لاَ يَسْمَعُ
مَدَى صَوْتِ
اْلمُؤَذّنِ
جِنٌّ وَلاَ
اِنْسٌ وَلاَ شَيْءٌ
اِلاَّ
يَشْهَدُ
لَهُ يَوْمَ
اْلقِيَامَةِ.
قَالَ اَبُوْ
سَعِيْدٍ:
سَمِعْتُهُ
مِنْ
رَسُوْلِ
اللهِ ص. احمد و
البخارى و
النسائى و ابن
ماجه، نيل
الاوطار 2: 51
Dari
'Abdullah bin 'Abdur Rahman bin Abu Sha'sha'ah, bahwa Abu Sa'id Al-Khudriy
berkata kepadanya, "Sesungguhnya aku melihat engkau suka kepada kambing
dan
padang
pasir. Maka jika kamu berada di (tempat penggembalaan) kambing atau di
padang
pasirmu,
keraskanlah suaramu ketika adzan. Karena tidaklah jin, manusia ataupun sesuatu
yang mendengar suara muadzdzin, melainkan akan menjadi saksi nanti pada hari
qiyamat". Abu Sa'id berkata, "Saya mendengar perkataan itu dari
Rasulullah SAW".
[HR. Ahmad, Bukhari, Nasai dan Ibnu Majah, dalam Nailul Authar juz 2, hal. 51]
Sifat Adzan
عَنْ
نَافِعٍ
اَنَّ ابْنَ
عُمَرَ كَانَ
يَقُوْلُ:
كَانَ
مُسْلِمُوْنَ
حِيْنَ
قَدِمُوا
اْلمَدِيْنَةَ
يَجْتَمِعُوْنَ
فَيَتَحَايَنُوْنَ
الصَّلاَةَ
لَيْسَ
يُنَادِى لَهَا
فَتَكَلَّمُوْا
يَوْمًا فِى
ذلِكَ،
فَقَالَ بَعْضُهُمْ:
اِتَّخِذُوْا
نَاقُوْسًا
مِثْلَ
نَاقُوْسِ
النَّصَارَى.
وَ قَالَ
بَعْضُهُمْ:
بَلْ بُوْقًا
مِثْلَ
قَرْنِ
اْليَهُوْدِ.
فَقَالَ
عُمَرُ:
اَوَلاَ
تَبْعَثُوْنَ
رَجُلاً
يُنَادِى
بِالصَّلاَةِ.
فَقَالَ رَسُوْلُ
اللهِ ص: يَا
بِلاَلُ،
قُمْ،
فَنَادِ
بِالصَّلاَةِ.
البخارى 1: 150
Dari Nafi' dari Ibnu 'Umar, ia
berkata : Dahulu kaum muslimin ketika tiba di Madinah (dari Makkah) mereka
berkumpul menunggu-nunggu waktu shalat, sedangkan tidak ada seruan untuk
shalat. Lalu pada suatu hari mereka membicarakan tentang hal itu. Sebagian ada
yang berkata, "Gunakanlah lonceng seperti loncengnya orang Nashrani".
Dan sebagian yang lain berkata, "Gunakanlah terompet seperti terompetnya
orang Yahudi". 'Umar berkata, "Mengapa kalian tidak menyuruh
seseorang menyeru untuk shalat ?". Lalu Rasulullah SAW bersabda, "Hai
Bilal, bangkitlah, serulah untuk shalat !". [HR. Bukhari juz 1, hal. 150]
عَنْ
عَبْدِ اللهِ
بْنِ زَيْدٍ
بْنِ عَبْدِ رَبّهِ
قَالَ: لَمَّا
اَجْمَعَ
رَسُوْلُ اللهِ
ص اَنْ
يَضْرِبَ
بِالنَّاقُوْسِ
يَجْمَعَ
لِلصَّلاَةِ
النَّاسَ وَ
هُوَ لَهُ
كَارِهٌ
لِمُوَافَقَتِهِ
النَّصَارَى
طَافَ بِى
مِنَ
اللَّيْلِ
طَائِفٌ وَ
اَنَا
نَائِمٌ
رَجُلٌ
عَلَيْهِ
ثَوْبَانِ
اَخْضَرَانِ
وَ فِى يَدِهِ
نَاقُوْسٌ
يَحْمِلُهُ،
قَالَ،
فَقُلْتُ
لَهُ: يَا
عَبْدَ اللهِ،
اَتَبِيْعُ
النَّاقُوْسَ؟
قَالَ: وَ مَا
تَصْنَعُ
بِهِ؟ قُلْتُ:
نَدْعُوْ
بِهِ اِلَى
الصَّلاَةِ.
قَالَ:
اَفَلاَ
اَدُلُّكَ عَلَى
خَيْرٍ مِنْ
ذلِكَ؟ قَالَ:
فَقُلْتُ: بَلَى.
قَالَ:
تَقُوْلُ:
اَللهُ
اَكْبَرُ
اَللهُ اَكْبَرُ.
اَللهُ
اَكْبَرُ
اَللهُ
اَكْبَرُ. اَشْهَدُ
اَنْ لاَ
اِلهَ اِلاَّ
اللهُ. اَشْهَدُ
اَنْ لاَ
اِلهَ اِلاَّ
اللهُ.
اَشْهَدُ اَنَّ
مُحَمَّدًا
رَسُوْلُ
اللهِ.
اَشْهَدُ اَنَّ
مُحَمَّدًا
رَسُوْلُ
اللهِ. حَيَّ
عَلَى
الصَّلاَةِ.
حَيَّ عَلَى
الصَّلاَةِ.
حَيَّ عَلَى
اْلفَلاَحِ.
حَيَّ عَلَى
اْلفَلاَحِ. اَللهُ
اَكْبَرُ
اَللهُ
اَكْبَرُ. لاَ
اِلهَ اِلاَّ
اللهُ. قَالَ:
ثُمَّ
اسْتَأْخَرْتُ
غَيْرَ
بَعِيْدٍ
قَالَ: ثُمَّ
تَقُوْلُ
اِذَا
اَقَمْتَ
الصَّلاَةَ:
اَللهُ
اَكْبَرُ اَللهُ
اَكْبَرُ.
اَشْهَدُ
اَنْ لاَّ
اِلهَ اِلاَّ
اللهُ.
اَشْهَدُ
اَنَّ
مُحَمَّدًا
رَسُوْلُ اللهِ.
حَيَّ عَلَى
الصَّلاَةِ.
حَيَّ عَلَى اْلفَلاَحِ.قَدْ
قَامَتِ
الصَّلاَةُ.
قَدْ قَامَتِ
الصَّلاَةُ.
اَللهُ
اَكْبَرُ
اَللهُ
اَكْبَرُ. لاَ
اِلهَ اِلاَّ
اللهُ. قَالَ:
فَلَمَّا
اَصْبَحْتُ
اَتَيْتُ
رَسُوْلَ اللهِ
ص
فَاَخْبَرْتُهُ
بِمَا
رَأَيْتُ،
قَالَ: فَقَالَ
رَسُوْلُ
اللهِ ص:
اِنَّ هذِهِ
لَرُؤْيَا حَقّ
اِنْ شَاءَ
اللهُ. ثُمَّ
اَمَرَ
بِالتَّأْذِيْنِ
فَكَانَ
بِلاَلٌ
مَوْلَى
اَبِىْ
بَكْرٍ
يُؤَذّنُ
بِذلِكَ وَ
يَدْعُوْ رَسُوْلَ
اللهِ ص اِلَى
الصَّلاَةِ.
قَالَ فَجَاءَهُ
فَدَعَاهُ
ذَاتَ
غَدَاةٍ
اِلَى اْلفَجْرِ
فَقِيْلَ
لَهُ. اِنَّ
رَسُوْلَ
اللهِ ص
نَائِمٌ قَالَ
فَصَرَخَ
بِلاَلٌ
بِاَعْلَى
صَوْتِهِ:
اَلصَّلاَةُ
خَيْرٌ مّنَ
النَّوْمِ.
قَالَ
سَعِيْدُ
بْنُ
اْلمُسَيَّبِ:
فَاُدْخِلَتْ
هذِهِ
اْلكَلِمَةُ
فِى
التَّأْذِيْنِ
اِلَى
صَلاَةِ
اْلفَجْرِ. احمد 4: 43
Dari
'Abdullah bin Zaid bin Abdi Rabbih, ia berkata, "Ketika Rasulullah SAW
sudah menyetujui dipukulnya lonceng guna memanggil orang-orang untuk shalat,
padahal sebenarnya beliau tidak menyukainya, karena menyerupai orang-orang
Nashrani, maka pada suatu malam ketika aku ('Abdulah bin Zaid) tidur, tiba-tiba
aku bermimpi, ada seorang laki-laki yang mengenakan dua pakaian hijau,
mengelilingiku, sedang di tangannya ada lonceng yang dibawanya". 'Abdullah
bin Zaid berkata : Lalu aku bertanya kepadanya, "Hai hamba Allah, apakah lonceng
itu akan kau jual ?". Ia menjawab, "Akan kau pergunakan untuk apa
?". 'Abdullah bin Zaid berkata : Saya menjawab, "Akan kupergunakan
memanggil (orang) untuk shalat". Orang tersebut lalu berkata, "Maukah
engkau, kutunjukkan yang lebih baik daripada itu ?". 'Abdullah bin Zaid
berkata : Aku menjawab, "Ya, baiklah". Ia berkata, "Yaitu
hendaklah engkau ucapkan : Alloohu Akbar, Alloohu Akbar. Alloohu Akbar,
Alloohu Akbar. Asyhadu allaa ilaaha illallooh, Asyhadu allaa ilaaha illallooh.
Asyhadu anna Muhammadar Rasuulullooh, Asyhadu anna Muhammadar Rasuulullooh.
Hayya 'alash sholaah, Hayya 'alash-sholaah. Hayya 'alal falaah, Hayya 'alal
falaah. Alloohu Akbar, Alloohu Akbar. Laa ilaaha illallooh". 'Abdullah
bin Zaid berkata : Kemudian aku mundur tidak seberapa jauh. Lalu orang itu
berkata, "Apabila engkau iqamah, sebutlah Alloohu Akbar, Alloohu Akbar.
Asyhadu allaa ilaaha illallooh. Asyhadu anna Muhammadar Rasuulullooh. Hayya
'alash sholaah. Hayya 'alal falaah. Qod qoomatish-sholaah, Qod
qoomatish-sholaah. Alloohu Akbar, Alloohu Akbar. Laa ilaaha illallooh".
'Abdullah bin Zaid berkata, Kemudian setelah waktu pagi aku datang kepada
Rasulullah SAW untuk menceritakan kepada beliau apa yang aku impikan itu".
'Abdullah bin Zaid berkata : Kemudian Rasulullah SAW bersabda,
"Sesungguhnya ini adalah mimpi yang benar, insya Allah". Kemudian
Nabi SAW memerintahkan adzan. Maka Bilal maula Abu Bakar beradzan dengan
lafadh-lafadh tersebut dan menyeru Rasulullah SAW untuk shalat. 'Abdullah bin
Zaid berkata, "Lalu pada suatu pagi Bilal datang kepada Nabi SAW,
memanggil beliau untuk shalat Shubuh. Lalu dikatakan kepadanya bahwa Rasulullah
SAW masih tidur, lalu Bilal
mengeraskan suaranya dengan suara yang tinggi : Ashsholaatu khoirum minan
nauum (Shalat itu lebih baik dari pada tidur)". Sa'id bin Musayyab
(perawi) berkata, "Lalu lafadh ini dimasukkan ke dalam bagian dari adzan
untuk shalat Shubuh".
[HR. Ahmad, juz 4, hal. 43]
عَنْ
مُحَمَّدِ
بْنِ عَبْدِ
اللهِ بْنِ
زَيْدٍ بْنِ
عَبْدِ
رَبّهِ قَالَ:
حَدَّثَنِى اَبِى
عَبْدُ اللهِ
بْنُ زَيْدٍ
قَالَ:...
فَلَمَّا
اَصْبَحْتُ
اَتَيْتُ رَسُوْلَ
اللهِ ص
فَاَخْبَرْتُهُ
بِمَا رَاَيْتُ،
فَقَالَ:
اِنَّهَا
لَرُؤْيَا
حَقّ اِنْ
شَاءَ اللهُ.
فَقُمْ مَعَ
بِلاَلٍ فَاَلْقِ
عَلَيْهِ مَا
رَأَيْتَ
فَلْيُؤَذّنْ
بِهِ،
فَاِنَّهُ
اَنْدَى
صَوْتًا
مِنْكَ. فَقُمْتُ
مَعَ بِلاَلٍ
فَجَعَلْتُ
اُلْقِيْهِ
عَلَيْهِ. وَ
يُؤَذّنُ
بِهِ. قَالَ:
فَسَمِعَ
ذلِكَ عُمَرُ
بْنُ
اْلخَطَّابِ
وَ هُوَ فِى
بَيْتِهِ،
فَخَرَجَ
يَجُرُّ
رِدَاءَهُ وَ
يَقُوْلُ: وَ
الَّذِى
بَعَثَكَ
بِاْلحَقّ
يَا رَسُوْلَ
اللهِ،
لَقَدْ
رَأَيْتُ
مِثْلَ مَا رَأَى.
فَقَالَ
رَسُوْلُ
اللهِ ص:
فَلِلّهِ
اْلحَمْدُ. ابو
داود 1: 135
Dari
Muhammad bin 'Abdullah bin Zaid bin '
Abdi
Rabbih ,
ia
berkata
ayahku 'Abdullah bin Zaid menceritakan kepadaku, ia berkata : .... maka ketika
waktu pagi, aku datang kepada Rasulullah SAW lalu kuceritakan kepada beliau apa
yang aku impikan itu. Maka Rasulullah SAW bersabda, "Sesungguhnya ini
adalah mimpi yang benar, insya Allah. Berdirilah, temuilah Bilal dan
sampaikanlah kepadanya apa yang engkau impikan, agar ia beradzan dengan
lafadh-lafadh itu, karena Bilal lebih keras suaranya daripada kamu".
('Abdullah bin Zaid berkata), "Lalu aku menemui Bilal dan saya sampaikan
kepadanya apa yang aku impikan itu, dan Bilal pun lalu adzan dengan
lafadh-lafadh itu". Ia berkata, "Lalu 'Umar bin Khaththab mendengar
yang demikian itu, sedang ia berada di rumahnya. Kemudian ia keluar sambil
menyeret selendangnya, dan berkata, "Demi Allah yang telah mengutus engkau
dengan benar, ya Rasulullah, sungguh aku juga mimpi persis seperti yang ia
impikan itu". Lalu Rasulullah SAW mengucapkan, "Bagi Allah lah segala
puji".
[HR. Abu Dawud juz 1, hal. 135]
عَنْ
اَنَسٍ قَالَ:
اُمِرَ
بِلاَلٌ اَنْ
يَشْفَعَ
اْلاَذَانَ
وَ يُوْتِرُ
اْلاِقَامَةَ
اِلاَّ
اْلاِقَامَةَ. احمد و
البخارى و
مسلم و ابو
داود، نيل
الاوطار 2: 45
Dari
Anas, ia berkata : Bilal diperintahkan untuk menggenapkan adzan dan
mengganjilkan iqamah, kecuali lafadh iqamah (Qod qoomatish-sholaah, Qod
qoomatish-sholaah).
[HR. Ahmad, Bukhari, Muslim dan Abu Dawud, dalam Nailul Authar juz 2, hal. 45]
عَنْ
اَبِى مَحْذُوْرَةَ
قَالَ،
قُلْتُ: يَا
رَسُوْلَ
اللهِ ِعَلّمْنِى
سُنَّةَ
اْلاَذَانِ،
فَعَلَّمَهُ.
وَ قَالَ:
فَاِنْ كَانَ
صُلاَةُ
الصُّبْحَ
قُلْتَ:
اَلصَّلاَةُ
خَيْرٌ مِنَ
النَّوْمِ،
اَلصَّلاَةُ
خَيْرٌ مِنَ
النَّوْمِ. اَللهُ
اَكْبَرُ،
اَللهُ
اَكْبَرُ. لاَ
اِلهَ اِلاَّ
اللهُ. احمد و ابو
داود، نيل
الاوطار 2: 50
Dari
Abu Mahdzurah, ia berkata : Saya pernah berkata kepada Rasulullah, "Ya
Rasulullah, ajarilah aku cara adzan". Lalu Nabi SAW mengajarinya adzan.
Dan beliau bersabda, "Kemudian jika akan shalat Shubuh, maka sebutlah Ashsholaatu
khoirum minan nauum. Ashsholaatu khoirum minan nauum. Alloohu Akbar, Alloohu
Akbar. Laa ilaaha illallooh. [HR. Ahmad dan Abu Dawud, dalam Nailul Authar juz 2,
hal. 50]